کالای اساسی و لیست قیمت
کالای اساسی شامل اقلامی مانند آرد , برنج , نان , گندم , گوشت قرمز , گوشت مرغ , شکر , روغن نباتی , شیر خام و…. میباشد این نوع کالاها به عنوان کالاهای گروه اول نیز یاد برده می شود .
لیست کالاهای اساسی به صورت سالانه , توسط دولت و مطابق با نیاز سالانه تعیین می گردد و در صورتی که نیاز باشد به پیشنهاد دو ارگان ستاد هدفمندسازی یارانه ها و کارگروه تنظیم بازار می تواند تغییر پیدا کند با توجه به اینکه وجود کالاهای اساسی در زندگی هر فردی ضروری محسوب می شود بنابراین قیمت این کالاها باید به صورتی باشد که هر فردی در تمامی اقشار جامعه بتواند توایی خرید آن را داشته باشد به همین منظور دولت اقدام به توضیع کالاهای اساسی با قیمت پایین تر در بازار می نماید مابه التفاوت قیمت واقعی کالا و قیمتی که برای توضیع آن در نظر گرفته می شود تدمین شده از بودجه عمومی می باشد این روش به منظور کنترل نوسانات قیمت کالای ضروری در بازار داخلی مد نظر قرار گرفته می شود .
با توجه به اینکه قیمت کالاهای اساسی باید به شکلی باشد که تمامی طبقات جامعه امکان تأمین آنها را داشته و ثبات نسبی داشته باشد می توان گفت که فاکتورهای مختلفی در تأمین قیمت تمامی اقلام ضروری تأثیر گذار است که این عوامل شامل قیمت روز ارز , حجم واردات , ترخیص نشدن کالاهای وارداتی از گمرک , ممنوعیت واردات برخی از کالاها در بازه زمانی خاص , تحریم , نرخ تورم و…..می باشد .تمام عوامل ذکر شده دلیل تغییر لحظه ای قیمت کالاهای اساسی در بازار داخلی کشور می باشد .
تأثیر نوسانات ارز بر روی قیمت کالاهای اساسی
از مهم ترین نوسانات تأثیر گذار بر روی قیمت مقدار زیادی از کالاهای موجود در بازار کشور از جمله کالاهای اساسی است متأسفانه به دلیل اینکه نوسانات جزئی دلیل تغییر لحظه ای کالاهای اساسی می باشد نمی توان در بازه زمانی طولانی قیمت مشخصی برای اقلام موجود در لیست کالاهای اساسی اعلام نمود به شکل کلی می توان کالاهای ضروری را در 25 قلم خلاصه نمود که تأمین شدن این کالاها از دو روش واردات و تولیدات داخلی صورت میگیرد قسمتی از کالاهای اساسی وارداتی با ارز 4200 تومانی وارد کشور می شود و ارز نیمایی نیز به بخشی دیگر اختصاص می یابد . در سال پیش 7 قلم کالای اساسی حاوی روغن خام , دانه های روغنی , ذرت , کنجاله سویا , دارو و تجهیزات پزشکی , جو و گندم به مبلغ 6.9 میلیارد دلار با ارز دولتی به کشور وارد شده است این رقم بیشتر از 64 درصد از کل واردات کالاهای اساسی را در بر می گیرد .
بررسی آخرین قیمت مواد غذایی و کالای اساسی
تفاوت بیش از حد قیمت ارز دولتی و ارز آزاد موجب شد تا دولت با هدف کنترل نرخ ارز در کشور و ایجاد ثبات نسبی بر روی قیمت کالای اساسی اقدام به ایجاد ارز نیمایی نمایند سامانه ارز نیمایی برای نخستین بار در کشور در سال 97 توسط بانک مرکزی در کشور معرفی شد که هدف از تأسیس آن ساماندهی بازار ساماندهی بازار واردات و صادرات کشور و تسهیل تجارت بود استفاده از ارز نیمایی در کنار ویژگی ها از معایبی نیر برخوردار بود که مهم ترین آنها تأثیر نوسانات ارزی بر روی قیمت کالاهای اساسی وارداتی بود تخصیص ارز نیمایی برای برخی کالاهای اساسی وارداتی موجب شد که قیمت روز ارز موجب شد تا قیمت لحظه ای کالاهای گروه اول در بازار کشور متغیر گردد نمونه آن را می توان بر روی قیمت برنج و واردات این محصول مشاهده نمود در سال پیش دولت نسبت به جایگزین نمودن ارز نیمایی با ارز دولتی برای واردات برنج اقدام نمود که این امر باعث افزایش چند برابری قیمت برنج شد همچنین منجر به ثابت نبودن برنج صادراتی نیز گردید هم اکنون نیز برخی از فروشندگان برنج را با قیمت دلخواه وارد بازار می کنند به این مسأله نیز دقت کنید که نداشتن ثبات قیمت دلار در کشور موجب تغییر نمودن قیمت کالاهای اساسی شده است و ممکن است که افراد هنگام خرید یک کالا با قیمت های متغیری رو به رو شوند .